Deniz kızları günlük yaşamda asla var olmayan yaratıklardır. Fakat bütün ülkelerin halk kültürlerinde yer almışlardır. Onların denizde yaşayan yarı insan yarı balık, harikulade yaratıklar olduğu düşünülürdü. Yunan mitolojisinde,deniz kızları, denizcileri kandırarak ölüme sürükleyen çekici ve tehlikeli kadınlardı. Alman mitolojisinde, deniz kızları bir nehrin sonundaki şatoda yaşarlardı.

Kızılderililerin de, denizkızları hakkında efsaneleri vardır. Denizkızları genellikle belden yukarısı insan vücutlu, belden aşağısı ise balık olarak temsil edilirdi. Deniz kızlarına ilave olarak daha sonra deniz erkeklerinin varlığına da inanıldı. Efsanelerde, onlar sık sık  ölümlü kadınlara aşık olurlar ve onları kaçırırlardı.
Deniz kızları yada deniz erkekleri düşüncesinin nereden kaynaklandığını söylemek zordur. Bu efsaneler okyanus aşırı yolculuk yapan ilk kaşifler ve tacirlerle başlamış olabilir. Daha önce gemi görmemiş olan ilkel insanlar, denizcilerin, okyanuslar altında yaşayan yarı balık insanlar olduğunu düşünmüş olabilirler.

Aynı zamanda bu efsaneler, insanların gördükleri bazı deniz yaratıklarını anlamsız şekilde  insana benzetmeleriyle başlamış da olabilir. Deniz fokları ve morslar gibi deniz canlıları her zaman yarı insan yaratıklar olarak algılanmışlardır.
Bütün ülkelerde deniz kızları hakkında bir sürü hikaye anlatılır.Deniz kızlarının açığa çıkarılacak sırları vardır. Denizkızlarının insanoğluna doğaüstü güçler hakkında bilgiler verdiği söylenir. Bir insana aşık olan ve bir süre onunla birlikte yaşayan denizkızına ait bir hikaye vardır. Sonra verilen bazı sözler tutulmadığı için denizkızı gerçek evine döner.
Bir başka efsanede ise, denizkızı bir aşık olduğu erkeği kandırarak deniz altında kendisiyle birlikte yaşamaya ikna eder.